काठमाडौँ: दुई हप्ताभित्र देशमा २० जनामा हैजा संक्रमण भएको पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले मंगलबार एक विज्ञप्ति जारी गर्दै साउनमा २० जनामा हैजा पुष्टि भएको भन्दै सचेत रहन आग्रह गरेको छ ।
मन्त्रालयका अनुसार काठमाडौं, ललितपुर र कैलालीमा हैजा पुष्टि भएको हो । खानेपानी दूषित भएकाले हैजा हरेक वर्ष देखिने गरेको भन्दै मन्त्रालयले हैजाको लक्षण देखिनासाथ स्वास्थ्य संस्थामा जान आग्रह गरेको छ ।
हैजा भएमा पातालो दीशा हुने, वान्ता हुनेसमेत हुन्छ । हैजाका बिरामीलाई तुरुन्त उपचार गर्नुपर्ने हुन्छ ।
हैजा संक्रमण भएको एक दिनभन्दा कम समयदेखि पाँच दिनसम्म लक्षणहरू देखा पर्छन्। हैजा संक्रमण भयो र उपचार पाएन भने केही घण्टामै संक्रमितको मृत्यु पनि हुनसक्ने विज्ञ बताउँछन्। डा. पुनका अनुसार यसका मुख्य लक्षणमा पातलो तथा चौलानी पानी जस्तो दिसा, वाकवाकी र बान्ता हुने, कडा जलवियोजन हुने हुन्छ। कडा लक्षण देखिएमा आँखा गाडिने, मुख जिब्रो र घाँटी सुक्खा हुनु, तिर्खा लाग्नु, छाला सुक्खा हुनु, रक्तचाप कम हुन, पिसाब पहेँलो हुनु र पिसाबको मात्रा कम हुने हुन्छ।
डा पुनले मुख्यतः तीनवटा कुरामा ध्यान दिन सके हैजालाई नियन्त्रणमा राख्न सकिने बताउँछन्। पहिलो सुरक्षित पानी, व्यक्तिगत सरसफाइ र अर्को अनुगमन। उनले सबैभन्दा महत्वपूर्ण पाटो सफा र स्वच्छ पानी सेवन गर्नुपर्ने बताउँछन्। ‘हैजा दूषित पानीबाट एकदमै सहज र सरल तरिकाले फैलिने गर्छ। धाराको पानी मान्छेले उमालेर वा फिल्टर गरेर खान्छन् तर जारको पानी धेरैले त्यसो गर्दैनन्,’ उनले भने, ‘किनेको पानी पिउनयोग्य नै छ भनेर सिधै खाइन्छ। विद्यालय, कार्यालयदेखि लिएर सार्वजनिक स्थलमा जारको पानी राख्ने चलन छ। कतिपय व्यवसायीहरूले प्रशोधित नै नगरेका पानी बजारमा पठाउँदा रहेछन्। जसले गर्दा हैजाको संक्रमण फैलिन्छ।’
